Cień Historii. Mazurskie miasta po wojnie – Giżycko

Na pierwszy ogień najbardziej popularna mazurska miejscowość - Giżycko, która zaraz po II wojnie światowej nazwane zostało Łuczany. Na zdjęciach: życie codziennie miasta, czyny społeczne, zniszczenia po wojnie, zabudowa miasta, no i...oczywiście żagle w wielu konfiguracjach.

Zdjęcia przeszły szereg poprawek, powiększenie (sztuczna inteligencja), wyostrzenie, kadrowanie, wyrównanie kontrastu, prostowanie i jak zwykle - usuwanie tysięcy kropek, rysek i szumu. Zdjęcia wykonane przez wielu fotografów, znalezione w zakamarkach Internetu.

Niestety nie było przy nich podpisów autorów, mamy więc nadzieję, że nikt się nie "obrazi" za wykorzystanie jego pracy w celu popularyzacji Mazur. Część zdjęć wykonała Maria Szarska, obecnie prawa autorskie należą do Giżyckiego Archiwum Cyfrowego.

Działania wojenne mieszkańcy Giżycka odczuli dopiero pod koniec grudnia 1944 r. wraz z pierwszymi nalotami lotnictwa sowieckiego. W styczniu 1945 r. zarządzono ewakuację ludności a wojska niemieckie wycofały się z miasta.

Po II wojnie światowej do Giżycka w ramach Akcji Wisła przesiedlono wielu Łemków i Ukraińców, dlatego w mieście są dwie cerkwie – greckokatolicka i prawosławna (ta świątynia została przebudowana na potrzeby cerkiewne z XIX-wiecznej kaplicy ewangelickiej). Obie świątynie można oglądać bezpośrednio przed i po nabożeństwach.  

Pierwsza grupa osadników polskich przybyła do Lötzen już 5 lutego 1945 r. z Białegostoku. Później zaczęli licznie napływać „repatrianci” z Wileńszczyzny. Miasto i okolicę zasiedlali również przybysze z Polski centralnej oraz ludność ukraińska, przesiedlona przymusowo z południowo-wschodnich powiatów Polski.

Historia mazurskich miast na starych zdjęciach – Giżycko

Tym razem prezentujemy Giżycko i również jego bardzo ciekawą historię. W latach 1277 – 1283 obszar Wielkich Jezior Mazurskich opanował Zakon Krzyżacki. Około roku 1340 na przesmyku między jeziorami Niegocin i Kisajno...

Jednocześnie od sierpnia 1946 r. rozpoczęła się akcja przesiedlania miejscowej ludności pochodzenia niemieckiego za Odrę. Ci z Mazurów, którzy nie chcieli się zgodzić na polski rodowód i spolszczenie nazwisk oraz imion, musieli emigrować. Z czasem, w kilku falach i z różnym natężeniem, doprowadziło to do prawie całkowitej emigracji elementu mazurskiego do Niemiec.

Zaraz po wojnie Lötzen nazywano starą mazurską nazwą - Lec. Od sierpnia 1945 r. przyjęto inną wersję owej nazwy - Łuczany. W sierpniu 1946 r. Komisja Ustalania Nazw Miejscowości przy Ministrze Administracji Publicznej nadała miastu nad Niegocinem miano – Giżycko, od spolszczonej formy nazwiska ewangelickiego kaznodziei i działacza ruchu mazurskiego - Gustawa Gizewiusza (Giżyckiego). Jednak ślady nazwy Łuczany zachowała się do dziś w potocznej nazwie Kanału Łuczańskiego.

Pomimo owych operacji z przemieszczaniem ludności oraz niepewnej sytuacji polityczno-społecznej, na początku 1946 r. miasto liczy już 4.534 mieszkańców, zaś w przeciągu następnych czterech lat liczba ludności ulega podwojeniu.

Giżycko wraz z powiatem znalazło się w obrębie województwa olsztyńskiego, gdzie szybko, ze względu na walory krajobrazowe i turystyczne, zyskało sobie miano „letniej wodnej stolicy Polski”.

W ramach reformy administracyjnej 1975 roku zlikwidowano powiat giżycki, zaś samo miasto włączono w obszar województwa suwalskiego, gdzie pozostawało do kolejnej reformy administracyjnej, która w 1999 r. przywróciła powiat giżycki, zlokalizowany w województwie warmińsko-mazurskim. 

Jak widać na tych zdjęciach, Giżycko w czasach Polskiej Rzeczpospolitej Ludowej nie odróżniało się od typowych, niewielkich miasteczek tego okresu. 

Dopiero w ostatnich latach Giżycko mocno zmieniło swój charakter – w centrum miasta powstał nowy pasaż ze sklepami i kawiarniami. Z pasażu do portu Ekomarina i plaży miejskiej prowadzi długa na ponad 70 metrów kładka. Jest ona rozpięta m.in. nad torami, ma wszelkie udogodnienia dla osób niepełnosprawnych i wózków dziecięcych (są windy). Kładka jest jedyną tego typu przeprawą na Mazurach.

Cień historii. Giżycko - miasto, jak „fenix z popiołów”

Giżycko – to miasto o tak dynamicznie zmieniającej się historii, związanej z klęskami, tragediami, zmianami nazwy. Doszczętnie spalone, dotykane pożogą wojny, epidemiami, zmianami przynależności państwowej. Miasto jednak...