Odkryj tajemniczą stronę Mazur. Dlaczego warto odwiedzić Puszczę Piską?

Na pograniczu Warmii, Mazur, Mazowsza i Podlasia rozciąga się jeden z najcenniejszych kompleksów leśnych Europy – Puszcza Piska. To miejsce, które od wieków fascynuje przyrodników, turystów i miłośników historii. Dziś, w obliczu zbliżającego się sezonu turystycznego, Jańsborska Puszcza – bo tak ją niegdyś nazywano – zaprasza do odkrywania swoich tajemnic w rytmie spaceru, rowerowej wyprawy czy kajakowej przygody.
 

Zielone Płuca Polski – więcej niż las

Puszcza Piska to największy kompleks leśny Mazur, obejmujący około 100 tys. hektarów. Jej obszar rozciąga się na terenie kilkunastu gmin województwa warmińsko-mazurskiego, a także sięga fragmentów województw mazowieckiego i podlaskiego. Porastają ją głównie lasy sosnowe i świerkowe, z domieszką brzozy, osiki, klonu, olchy i dębu. Szczególnie imponująca jest „sosna mazurska”, osiągająca nawet 40 metrów wysokości i 200 lat życia.

W runie leśnym spotkać można rzadkie i chronione gatunki roślin, takie jak lilia złotogłów, rosiczka okrągłolistna, wawrzynek wilczełyko, obuwnik czy storczyki. W podszycie rosną jałowce, leszczyny, jarzębiny i kruszyny. Fauna puszczy to prawdziwa mozaika gatunków – od bocianów i żurawi, przez bobry, dziki, jelenie, aż po rysie i łosie. W przeszłości występowały tu także niedźwiedzie, rosomaki i tury.

W najbogatszym przyrodniczo fragmencie puszczy utworzono w 1977 roku Mazurski Park Krajobrazowy o powierzchni 53,6 tys. ha. Jego symbolem jest bocian biały, którego gniazda można dostrzec w wielu mazurskich wsiach.

Rowerem po zagubionych wioskach Puszczy Piskiej

Bezpieczeństwo przede wszystkim – dlatego każdy z uczestników, jeszcze przed rozpoczęciem jazdy otrzymał kamizelkę odblaskową. Rowerzyści wystartowali spod wiaty edukacyjnej w Kuliku, natomiast na mecie zameldowali się...

Edukacja, rekreacja i historia – ścieżka Brzeziny–Szast

Jednym z najbardziej intrygujących punktów na mapie Puszczy Piskiej jest ścieżka dydaktyczna Brzeziny–Szast, której początek znajduje się w granicach administracyjnych Pisza. To miejsce, gdzie przyroda splata się z historią – zarówno tą dawną, jak i współczesną.

Ścieżka prowadzi przez obszar zniszczony przez pamiętny huragan z 4 lipca 2002 roku. Wiatr osiągający prędkość 170 km/h powalił tysiące drzew, niszcząc łącznie 45,4 tys. ha lasów w szesnastu nadleśnictwach. Paradoksalnie ta katastrofa stała się impulsem do eksperymentu naukowego – wyłączono 475 ha obszaru „Lasu Ochronnego Szast” z wszelkich działań gospodarczych, pozwalając naturze na samodzielną regenerację. Efekty są zdumiewające – zniszczony las odrodził się, a jego siłę można podziwiać z 12-metrowej wieży widokowej.
 

Taras nad Pisą i magiczne zakątki

Wędrując lub jadąc rowerem przez puszczę, warto zatrzymać się przy tarasie widokowym nad rzeką Pisą. To idealne miejsce na chwilę odpoczynku, wsłuchanie się w szum wody, a nawet zorganizowanie grilla w specjalnie przygotowanej wiacie. Do tarasu prowadzą oznakowane szlaki rowerowe o różnym stopniu trudności, dzięki czemu każdy – niezależnie od kondycji – znajdzie trasę dla siebie.
 

Zaginione wsie i puszczańskie tajemnice

Puszcza Piska kryje w sobie wiele śladów przeszłości. Wędrując niebieskim szlakiem o długości ponad 33 km, dotrzemy do Wądołka – nieistniejącej już miejscowości, w której w XIX wieku działała największa w Prusach Wschodnich huta żelaza. Dziś o jej mieszkańcach przypominają jedynie mogiły na ewangelickim cmentarzu oraz pozostałości fundamentów i urządzeń hydrotechnicznych.

Inną zaginioną wioską jest Sowimróg, znana z mazurskiej sagi „Dzieci Jeronimów”. Pasjonaci historii mogą również odwiedzić obelisk upamiętniający tragiczne wydarzenie z 7 czerwca 1919 roku – zabójstwo strażnika leśnego Guntera Borse przez braci Kratz z Pogobia Średniego. Obelisk znajduje się 2 km od tej miejscowości, przy drodze szutrowej prowadzącej do Mostu Jana w Dziadowie – kolejnego niezwykłego miejsca, które można zobaczyć także podczas spływu kajakowego Pisą aż do Nowogrodu.

Opuszczone wsie na Mazurach, które wciąż opowiadają swoje historie

Dlaczego wsie na Mazurach znikają?Mazury, przez wieki będące pograniczem kultur – polskiej, niemieckiej, litewskiej i pruskiej – doświadczyły wielu dramatycznych zmian. Po II wojnie światowej, gdy granice...

Puszcza, która inspiruje

Puszcza Piska to nie tylko miejsce wypoczynku, ale także przestrzeń edukacji, refleksji i kontaktu z dziką naturą. Jej rozległość, różnorodność i historia sprawiają, że każdy spacer, każda wyprawa staje się wspaniałą przygodą. To idealna propozycja dla tych, którzy chcą połączyć aktywność fizyczną z poznawaniem przyrody i lokalnych dziejów.

Nie trzeba wyjeżdżać na drugi koniec Polski czy Europy, by przeżyć coś wyjątkowego. Wystarczy otworzyć oczy i serce na to, co bliskie – a Puszcza Piska z pewnością odwdzięczy się niezapomnianymi wrażeniami.