ReklamaA1 - Yamaha

Pałac w Sztynorcie odzyskuje dawny blask – remont w toku, historia w tle

Pałac w Sztynorcie odzyskuje dawny blask – remont w toku, historia w tle
 fot. Wojewódzki Konserwator Zbytków w Olsztynie.

Po latach zaniedbań i niepewności, Pałac w Sztynorcie – jedna z najcenniejszych rezydencji wschodniopruskich na Mazurach – przechodzi długo oczekiwaną rewitalizację. Dzięki zaangażowaniu międzynarodowych fundacji, lokalnych władz oraz pasjonatów dziedzictwa kulturowego, obiekt stopniowo odzyskuje swój majestat. Prace remontowe prowadzone są na szeroką skalę, obejmując zarówno konstrukcję budynku, jak i jego otoczenie.

Polsko-niemieckie działania w celu odbudowy zabytku na Mazurach

We wrześniu 2025 roku Pałac w Sztynorcie ponownie stał się miejscem intensywnych działań konserwatorskich i edukacyjnych, goszcząc studentów monachijskiej Fachschule für Bautechnik / Meisterschule für das Bauhandwerk. To już kolejna wizyta młodych adeptów sztuki budowlanej z Niemiec, którzy pod czujnym okiem Matthiasa Hohla kontynuują prace przy odtwarzaniu historycznej struktury pałacu. W tym roku ich zadaniem było odtworzenie stropów nad trzema pomieszczeniami oraz naprawa kolejnego fragmentu głównej więźby dachowej — kluczowego elementu konstrukcyjnego budynku.

W działaniach tych uczestniczyła również delegacja polskich uczniów murarstwa, co nadało projektowi wymiar międzynarodowej współpracy edukacyjnej. Łącznie w pracach brało udział ponad 40 osób, które wspólnie realizowały zadania wymagające precyzji, wiedzy technicznej i szacunku dla zabytkowej substancji.

Podczas prac ciesielskich udało się podnieść wybrane elementy konstrukcji dachowej, które z biegiem lat uległy odkształceniom. W niektórych miejscach korekta wyniosła ponad 10 centymetrów, co pozwoliło na przywrócenie właściwej geometrii dachu i zabezpieczenie budynku przed dalszymi uszkodzeniami.

Równolegle z pracami konstrukcyjnymi, od zeszłego roku prowadzone są konserwatorskie działania przy elewacji frontowej pałacu. Ten etap renowacji jest finansowany ze środków Rządowego Programu Odbudowy Zabytków, co stanowi istotne wsparcie dla zachowania jednego z najcenniejszych obiektów dziedzictwa kulturowego regionu. Pałac w Sztynorcie, niegdyś rezydencja rodu Lehndorffów, odzyskuje swój dawny blask dzięki zaangażowaniu młodych fachowców, międzynarodowej współpracy i systemowemu wsparciu państwa.
 

Co już zostało wykonane?

Remont pałacu rozpoczął się od najpilniejszych prac zabezpieczających. W pierwszej kolejności wzmocniono stropy i więźbę dachową, aby zapobiec dalszemu niszczeniu budynku. Dzięki wsparciu Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz funduszy niemieckich, udało się przeprowadzić szereg kluczowych działań. Wzmocniono konstrukcję dachową, w tym renowację wiązara wieszarowego i wymianę zniszczonych belek stropowych. Odtworzono stropy nad kilkoma pomieszczeniami, zachowując historyczne elementy i ukrywając nowy rdzeń konstrukcyjny. Przeprowadzono również prace odwodnieniowe i izolacyjne, które zabezpieczyły piwnice przed wilgocią, a także rozpoczęto konserwację elewacji frontowej pałacu – finansowaną z Rządowego Programu Odbudowy Zabytków.

Ważnym etapem była renowacja neogotyckiej kaplicy rodowej Lehndorffów, znajdującej się na pobliskim cyplu. Obiekt został odbudowany i zabezpieczony przed dalszą dewastacją. Równolegle prowadzono prace porządkowe wokół pałacu – usunięto zarośla, śmieci i niepotrzebne krzewy, przywracając estetykę otoczenia. W części folwarcznej kompleksu rozpoczęto remont spichlerza, oficyny i rybaczówki.
 

Krótka historia pałacu w Sztynorcie

Pałac w Sztynorcie to perła architektury barokowej, położona na półwyspie między jeziorami Mamry, Dargin i Kirsajty. Jego historia sięga końca XVII wieku, kiedy to Ahasverus von Lehndorff, podniesiony do rangi hrabiego Rzeszy, rozpoczął budowę rezydencji na fundamentach wcześniejszego dworu zniszczonego przez Tatarów w 1656 roku. W kolejnych stuleciach pałac był sukcesywnie rozbudowywany. W XIX wieku dobudowano dwa skrzydła, neogotycką kaplicę oraz klasycystyczną herbaciarnię. Wnętrza pałacu zdobiły herby rodowe, malowidła alegoryczne, stylowe meble i imponujące zbiory numizmatyczne. W parku otaczającym rezydencję zachowały się dęby liczące nawet 400 lat, a najstarszy z nich według legendy ma ponad 1000 lat.

Rodzina von Lehndorff odegrała istotną rolę w historii Prus i Niemiec. Ostatni właściciel pałacu, Heinrich von Lehndorff, był uczestnikiem nieudanego zamachu na Hitlera w Wilczym Szańcu w 1944 roku. Po wojnie pałac został przejęty przez PGR, a następnie przez prywatne firmy, które nie były w stanie zadbać o jego stan. Dopiero w 2009 roku obiekt trafił pod opiekę Polsko-Niemieckiej Fundacji Ochrony Zabytków Kultury, która rozpoczęła proces jego ratowania.

Dziś Pałac w Sztynorcie nie tylko odzyskuje swój dawny blask, ale także staje się symbolem współpracy międzynarodowej, edukacji i troski o dziedzictwo kulturowe. Jeśli wszystko pójdzie zgodnie z planem, już niedługo odwiedzający Mazury będą mogli podziwiać nie tylko piękno jezior, ale także wnętrza jednej z najwspanialszych rezydencji wschodniopruskich.

ReklamaC1 - Ognisty Ptak

Jak się czujesz po przeczytaniu tego artykułu ? Głosów: 0

  • 0
    Czuje się - ZADOWOLONY
    ZADOWOLONY
  • 0
    Czuje się - ZASKOCZONY
    ZASKOCZONY
  • 0
    Czuje się - POINFORMOWANY
    POINFORMOWANY
  • 0
    Czuje się - OBOJĘTNY
    OBOJĘTNY
  • 0
    Czuje się - SMUTNY
    SMUTNY
  • 0
    Czuje się - WKURZONY
    WKURZONY
  • 0
    Czuje się - BRAK SŁÓW
    BRAK SŁÓW

ReklamaB0 - Marina Śniardwy

Daj nam znać

Jeśli coś się na Mazurach zafascynowało, wzburzyło lub chcesz się tym podzielić z czytelnikami naszego serwisu
Daj nam znać
ReklamaB1 - Amax
ReklamaA2 - port 69