XIII edycja Międzynarodowego Festiwalu Filmów Dokumentalnych HumanDOC na Mazurach
Giżycko / 17:00
Malowniczo położone, na wzgórzach, nad jeziorami, otoczone starodrzewiem. Pamiątki po mieszkańcach tych ziem - Mazurach, a także miejsca pochówku żołnierzy rosyjskich i niemieckich. Miejsca, które uczą historii tego regionu. Warte obejrzenia i chwili refleksji.
Prezentację kilku mazurskich cmentarzy zaczynamy od wzgórza nad Święcajtami niedaleko Węgorzewa, gdzie znajduje się cmentarz wojenny z okresu I wojny światowej. Tuż za murem nekropolii, na kamiennym słupku, przypominającym dawne słupy milowe (postawionym w ramach projektu „Węgorzewski Spacerownik”) , możemy przeczytać historię tego miejsca.
Na cmentarzu spoczywają szczątki 344 żołnierzy armii niemieckiej i 234 żołnierzy armii rosyjskiej, którzy polegli w okolicach Węgorzewa na przełomie 1914 i 1915 roku. Jak wskazuje „Węgorzewski Spacerownik”, pochowano tu także żołnierzy zmarłych w miejscowym lazarecie w latach 1918-1919 (m.in. Niemców, Rosjan, Polaków, Duńczyków, Mazurów i Kaszubów). Tzw. Cmentarz Bohaterów zaprojektował Hans Martin z Berlina.
Przy bramie wejściowej, na kamiennym murku, widnieją dwie tablice informacyjne (w języku polskim i niemieckim). Na cmentarzu mogiły ułożone są rzędami po obu stronach alejek i wzdłuż murku. W centralnym punkcie postawiony został wysoki drewniany krzyż, który miała ufundować rodzina Lehndorffów, władająca majątkiem i pałacem w Sztynorcie. Nieco dalej umieszczono pomnik z inskrypcją w języku niemieckim. Cmentarz ten uznawany jest za jeden z najpiękniejszych cmentarzy pierwszowojennych na tych terenach.
Ze wzgórza, na którym usytuowana jest nekropolia, rozciąga się przepiękny widok na jezioro Święcajty oraz Półwysep Kalski. Można tu dotrzeć pieszo, dojechać rowerem lub samochodem. Miejsce warte jest odwiedzenia o każdej porze roku, bowiem Mazury piękne są nie tylko latem.
Galeria zdjęć:
Na cmentarzu wojennym w Żywkach znajdują się mogiły żołnierzy niemieckich i rosyjskich poległych w czasie działań I wojny światowej. Miejscowość Żywki położona jest między jeziorem Żywki a jeziorem Babka. Oddalona 16 km na wschód od Giżycka i 5 km na południe od Kruklanek.
Na tym niewielkim cmentarzu znajduje się 28 mogił - 10 rosyjskich, w których spoczywa kilkudziesięciu żołnierzy. Kolejne 18 mogił skrywa szczątki 50 Niemców. Wszyscy polegli w latach 1914 – 1915. Nekropolia podzielona jest na dwa tarasy. Na górnej platformie znajdują się groby żołnierzy rosyjskich. Na dolnej pochowani są Niemcy. Cały teren jest otoczony ogrodzeniem. Nekropolia została wpisana do rejestru zabytków.
Galeria zdjęć:
Podróżując samochodem z Węgorzewa do Giżycka warto zatrzymać się przed wsią Kolonia Pozezdrze. Przy skrzyżowaniu dróg lokalnych z DK 63 znajduję się cmentarz wojenny z okresu I wojny światowej. Na cmentarzu zostało pochowanych 603 osoby, żołnierzy pruskich - 83 (z czego 56 udało się zidentyfikować) oraz żołnierzy carskich 521 (ustalono tożsamość 3 osób).
Większość poległych żołnierzy została pochowana na początku września 1914 roku, kiedy toczyły się ciężkie walki o miejscowość Pozezdrze. Wśród poległych można spotkać polskie nazwiska, co przypomina o przymusowym poborze wojskowym podczas zaborów. Pośrodku cmentarza znajduję się krzyż z pamiątkową tablicą w języku niemieckim, a po bokach ulokowane są alejki ze zbiorowymi mogiłami poległych żołnierzy.
Galeria zdjęć:
Cmentarz wojenny w Węgorzewie. Spoczywa tu 318 żołnierzy Armii Czerwonej poległych w walkach w tym regionie. Udało się udokumentować personalia jedynie 15 poległych Rosjan. Nekropolia znajduje się na wzniesieniu - Górze Konopki, gdzie ulokowany jest również prawie 7-metrowy pomnik autorstwa olsztyńskiego rzeźbiarza Ryszarda Wachowskiego. Pomnik odsłonięto w 1968 r. Przedstawia trzy stylizowane postacie uzbrojonych żołnierzy ze sztandarem.
Galeria zdjęć:
Nagrobki znajdujące się na zabytkowym cmentarzu ewangelickim w Pieckach pochodzą z XIX wieku. Niebywała okazja, aby zobaczyć jedne z ostatnich pamiątkach po mieszkańcach tych ziem - Mazurach. Na cmentarzu, obok charakterystycznych dla ewangelików nagrobków, znajduje się krzyż pamiątkowy upamiętniający niemieckich żołnierzy poległych w czasie I wojny światowej.
W Pieckach pochowany jest także ojciec znanego niemieckiego pisarza Ernsta Wiecherta. W grudniu 2000 roku postawiono mu nowy nagrobek. Cmentarz ewangelicki w Pieckach znajduje się na końcu wsi, przy drodze prowadzącej do Mrągowa.
Galeria zdjęć:
Dawny cmentarz ewangelicki w Nawiadach wpisany jest do rejestru zabytków. Znajduje się 18 kilometrów od Mrągowa. Warto go obejrzeć chociażby ze względu na to, że stanowi jedną z ostatnich „pamiątek” po Mazurach - ludności zamieszkujące przez wieki ten region Polski.
Cmentarz ewangelicki jest częścią znajdującego się tu cmentarza komunalnego. Możemy zobaczyć tam nagrobki dawnych mieszkańców tego rejonu Mazur z XIX i XX wieku. Znajduje się tu również kwatera wojskowa poległych żołnierzy niemieckich w czasie I wojny światowej. We wsi Nawiady znajduje się zabytkowy kościół z 1603 r.
Galeria zdjęć:
Serwis mazury24.eu nie ponosi odpowiedzialności za treść komentarzy i opinii. Prosimy o zamieszczanie komentarzy dotyczących danej tematyki dyskusji. Wpisy niezwiązane z tematem, wulgarne, obraźliwe, naruszające prawo będą usuwane.
Artykuł nie ma jeszcze komentarzy, bądź pierwszy!