Śluza Leśniewo Górne

Monumentalna, ponura, tajemnicza ale i fascynująca. Pozostałość po dominacji III Rzeszy w Europie jest też symbolem tajemniczości, jaka towarzyszy Kanałowi Mazurskiemu. Dlatego będąc w tym rejonie Mazur warto obejrzeć zaporę na tym obiekcie. Potężna, betonowa budowla, ze śladami pozostałościami symboliki III Rzeszy – jeszcze do teraz budzi grozę i atmosferę tajemniczości, która towarzyszy domysłom nad faktycznym planem rozbudowy Kanału Mazurskiego. Czy miały być w okolicy budowane łodzie podwodne, które właśnie Kanałem Mazurskim mogły docierać do Morza Bałtyckiego? Czy może Niemcy planowali całkiem inną inwestycję i właściwie dlaczego stworzono tak monumentalną budowlę jak ta zapora?

Śluza w Leśniewie Górnym ma 46 metrów długości, 7,5 metra szerokości i 17-metrowy spad. Została ukończona w około 30% (70 % wg innych danych). Na frontowej ścianie śluzy widać wgłębienie, w którym miał być umieszczony symbol niemieckiego orła. Obecnie na terenie śluzy działa park linowy. Można dzięki temu specjalnym pomostem dotrzeć na górę tego obiektu i obejrzeć jego monumentalną formę lub skorzystać z bardziej ekstremalnych przygód, korzystając ze zjazdów po linach. Jest to też pewna forma zwiedzenia tego obiektu. Na pewno skorzystanie z parku linowego pozostawia niezapomniane wrażenia.

By obejrzeć obiekt trzeba wybrać się na spacer z Mamerek, idąc pięknym lasem około 40 minut. Samochód natomiast można zostawić na parkingu przy drodze Węgorzewo – Srokowo-Kętrzyn i na piechotę dotrzeć do śluzy (dystans około 1 kilometra).

Śluza jest elementem tajemniczego Kanału Mazurskiego. Do dziś nie wiadomo jaki konkretny cel wyznaczyli temu obiektowi Niemcy. Projekt budowy Kanału Mazurskiego pojawił się już pod koniec XIX wieku – jako szlaku łączącego jeziora mazurskie z Bałtykiem. Chodziło o szybkie spławianie drewna w kierunku bałtyckich portów oraz o rozwój turystyki. Myślano również o wykorzystaniu wody do tworzenia energii elektrycznej. W czasie konfliktów wojennych kanał nabrał innego, bardziej militarnego znaczenia.

Jeden z ostatnich projektów technicznych wskazuje, że zaplanowano budowę dziesięciu stopni wodnych o spadkach od 5 do 17 metrów. Budowa kanału ruszyła w 1911 r. Pracę jednak wstrzymano w momencie wybuchu I wojny światowej. Do idei budowy tego obiektu powrócono w 1934 r. Wówczas kanał stał się tajnym projektem. Jednak ponownie realizację tego planu przerwano w 1942 r.

Długość kanału od miejscowości Mamerki do rzeki Łyny w Obwodzie Kaliningradzkim wynosi 51 km. Po polskiej stronie znajduje się 22 kilometry kanału. Obiekt składa się z 10 śluz i dwóch jazów walcowo-ruchowych. Jest to konstrukcja betonowa o ręcznym napędzie mechanizmów.

W luźnych planach jest odtworzenie kanału na potrzeby turystyki. W tej sprawie trwają rozmowy z władzami Obwodu Kaliningradzkiego.